Bộ TT&TT hướng dẫn 6 giải pháp để phục hồi nhanh sau sự cố tấn công mạng

Tại hội nghị giao ban quản lý nhà nước quý II/2024 của Bộ TT&TT với các Sở TT&TT trên toàn quốc được tổ chức vào giữa tháng 6, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh sự cần thiết phải có cách tiếp cận mới để nâng cao khả năng chống chịu của hệ thống thông tin, với 2 điểm mấu chốt là bảo vệ dữ liệu và khôi phục nhanh hoạt động sau sự cố tấn công mạng.

Ngày 27/6, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã ký các văn bản về việc hướng dẫn giải pháp tăng cường bảo đảm an toàn thông tin gửi người đứng đầu các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước; các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông, Internet; các tổ chức tài chính, ngân hàng thương mại.

Lãnh đạo Bộ TT&TT cho biết, từ đầu năm 2024 đến nay đã xảy ra một số sự cố an toàn thông tin mạng, đặc biệt là các sự cố tấn công mã độc mã hóa tống tiền (ransomware), gây thiệt hại và làm gián đoạn dịch vụ trực tuyến của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp. Việc khắc phục và phục hồi sau sự cố an toàn thông tin mạng còn chậm và lúng túng.

Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng nêu trên, theo phân tích của Bộ TT&TT, là do chưa tuân thủ và triển khai đầy đủ các quy định bảo đảm an toàn thông tin mạng, điển hình là: Không có bản sao lưu dữ liệu ngoại tuyến ‘offline’, không có hoặc có kế hoạch khôi phục nhanh sau sự cố nhưng không phù hợp, để xảy ra sự cố do những lỗi cơ bản, chưa triển khai phần mềm chống mã độc trên các máy chủ quan trọng, chưa giám sát an toàn thông tin mạng - SOC đầy đủ để kịp thời phát hiện bất thường trong hệ thống...

Từ thực tế đó, Bộ TT&TT hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp trên toàn quốc triển khai 6 giải pháp trọng tâm, với mục tiêu tăng cường hiệu quả của công tác bảo đảm an toàn thông tin và phục hồi nhanh hoạt động sau sự cố, bên cạnh việc triển khai đầy đủ các quy định của pháp luật về bảo đảm an toàn hệ thống thông tin theo cấp độ.

Theo nhận định của Bộ TT&TT, thời gian qua, việc khắc phục và phục hồi sau sự cố an toàn thông tin mạng của các đơn vị còn chậm và lúng túng. Ảnh minh họa: N.Loan

Cụ thể, các cơ quan cần định kỳ thực hiện sao lưu dữ liệu ngoại tuyến ‘offline’, áp dụng chiến lược sao lưu dữ liệu theo nguyên tắc ‘3-2-1’, với ít nhất 3 bản sao dữ liệu, lưu trữ bản sao trên 2 phương tiện lưu trữ khác nhau, và có 1 bản sao lưu ngoại tuyến sử dụng tape, USB hay ổ cứng di động... Dữ liệu sao lưu ‘offline’ phải được tách biệt hoàn toàn, không kết nối mạng, cô lập để phòng, chống tấn công leo thang vào hệ thống lưu trữ.

Triển khai giải pháp để sẵn sàng phục hồi nhanh hoạt động của hệ thống thông tin khi gặp sự cố, đưa hoạt động của hệ thống thông tin trở lại bình thường trong vòng 24 tiếng hoặc theo yêu cầu nghiệp vụ.

Tổ chức thực hiện các giải pháp, đặc biệt là giải pháp giám sát an toàn thông tin, để ngăn ngừa, kịp thời phát hiện sớm nguy cơ tấn công mạng với cả 3 giai đoạn: Xâm nhập vào hệ thống; nằm gián điệp trong hệ thống; khởi tạo quá trình phá hoại hệ thống.

Phân tách, kiểm soát truy cập giữa các vùng mạng và chuyển đổi, nâng cấp các ứng dụng, giao thức, kết nối lạc hậu, không còn được hỗ trợ kỹ thuật sang phương án sử dụng các nền tảng, ứng dụng để giảm thiểu nguy cơ tấn công mạng leo thang vào hệ thống thông tin thông qua máy tính, thiết bị đầu cuối của người dùng.

Tăng cường giám sát, quản lý các tài khoản quan trọng, tài khoản quản trị hệ thống bằng giải pháp xác thực 2 lớp hoặc giải pháp quản lý tài khoản đặc quyền để phòng ngừa, giảm thiểu thiệt hại trong trường hợp kẻ tấn công chiếm được mật khẩu của tài khoản quản trị.

Cuối cùng, các đơn vị cần rà soát, khắc phục và không để xảy ra các lỗi cơ bản dẫn đến mất an toàn hệ thống thông tin.

Cách thức tổ chức triển khai 6 giải pháp trọng tâm kể trên cũng được Bộ TT&TT hướng dẫn chi tiết cho các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp.