Có nguồn gốc Nhà nước nhưng Công ty Cổ phần Khu Công nghiệp Hố Nai lại chiếm 87.827m2 đất ở Đồng Nai. Ảnh: Chụp màn hình
Công ty Cổ phần Khu công nghiệp Hố Nai (Hố Nai) là chủ đầu tư dự án đầu tư Khu công nghiệp Hố Nai, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Quyết định số 278/QĐ-TTg ngày 8/4/1998 và Quyết định số 1415/QĐ-TTg ngày 1/11/2001.
Khu công nghiệp Hố Nai có tổng diện tích gần 500ha, trong đó, giai đoạn 1 là hơn 225ha tại xã Hố Nai 3 và xã Bắc Sơn, huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai.
Nhiều năm qua, Đồng Nai là một trong những địa phương có sức hút lớn với doanh nghiệp FDI. Hai yếu tố này hứa hẹn giúp Hố Nai có viễn cảnh tươi sáng.
Thế nhưng, thực tế cho thấy Hố Nai gánh khối nợ khổng lồ trên vai. Bên cạnh đó, công ty còn gây chú ý khi chiếm 87.827m2 đất ở Đồng Nai.
Chiếm 87.827m2 đất ở Đồng Nai, hiệu quả sử dụng vốn sụt giảm, nợ khổng lồ
Ngày 6/2/2024, Ủy ban Nhân dân tỉnh Đồng Nai đã có quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với Hố Nai.
Công ty này bị kết luận đã có hành vi chiếm đất (tự ý sử dụng đất trên thực địa mà chưa hoàn thành các thủ tục giao đất, cho thuê đất theo quy định) từ ngày 7/9/2023, với diện tích vi phạm 87.827m2. Tổng số tiền Hố Nai phải nộp là 881,7 triệu đồng.
Cũng trong năm 2024, giai đoạn 2 dự án Khu công nghiệp Hố Nai bị tố xây dựng hạ tầng nhiều đoạn đường khi chưa thực hiện đầy đủ các thủ tục theo quy định của pháp luật.
Sau khi sai phạm được chỉ ra, Hố Nai chứng kiến tỷ suất lợi nhuận sau thuế/doanh thu đi lùi.
Trong năm 2023, Hố Nai chứng kiến doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ đạt 150 tỷ đồng. Trừ đi các chi phí, Hố Nai ghi nhận lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp đạt 42 tỷ đồng, giảm so với 60 tỷ đồng của năm 2022. Điều đó đồng nghĩa với việc tỷ suất lợi nhuận sau thuế/vốn chủ sở hữu tại Hố Nai “cài số lùi”.
Cụ thể, trước đây, trong thời gian dài, tỷ suất lợi nhuận sau thuế/vốn chủ sở hữu của Hố Nai thường xuyên cao hơn hẳn với “anh cả” ngành Khu công nghiệp - Tổng Công ty Phát triển Đô thị Kinh Bắc - KBC.
Sau sai phạm năm 2023, tỷ suất lợi nhuận/vốn chủ sở hữu của Hố Nai giảm mạnh. Biểu đồ: Thanh Giang
Cụ thể, tỷ suất lợi nhuận/vốn chủ sở hữu của Hố Nai trong giai đoạn 2018-2022 lần lượt là 17,1% (năm 2018), 12,8% (năm 2019), 12,3% (năm 2020), 18,7% (năm 2021) và 16,9% (năm 2022), cao hơn so với chỉ tiêu tại KBC: 8,2% (năm 2018), 10% (năm 2019), 3% (năm 2020), 5,9% (năm 2021) và 8,8% (năm 2022).
Bước sang năm 2023, thời điểm công ty có vi phạm lớn, tỷ suất lợi nhuận sau thuế/vốn chủ sở hữu tại Hố Nai giảm xuống chỉ còn 10,3%, lần đầu thấp hơn tại KBC (11,1%).
Bên cạnh việc hiệu quả sử dụng vốn sụt giảm mạnh sau khi bị chỉ ra sai phạm, Hố Nai còn gây chú ý khi liên tục gánh khối nợ khổng lồ.
Cụ thể, tại ngày 31/12/2023, nợ phải trả của Hố Nai đạt tới 3.004 tỷ đồng, tăng 756 tỷ đồng, tương đương 33,6% so với cuối năm 2022. Nợ cao gấp 7,4 lần vốn chủ sở hữu và chiếm 88,1% tổng nguồn vốn. Có thể thấy, cứ 1 đồng vốn, Hố Nai phải gánh hơn 88 đồng nợ.
Đây không phải năm đầu tiên Hố Nai gánh khối nợ khổng lồ. Trước đó, thời gian dài, tỷ lệ nợ/tổng nguồn vốn tại công ty này rất cao, lần lượt đạt 86,4% (năm 2022), 87,4% (năm 2021), 85% (năm 2020),…
Phải đi vay nợ nhiều, từ đó phải trả chi phí lãi vay cao.
Hành trình chuyển từ công ty Nhà nước sang tư nhân
Biểu đồ: Thanh Giang
Hố Nai được thành lập theo Quyết định số 4363/QĐ/BNN-TCCB ngày 6/12/2004 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn - là doanh nghiệp Nhà nước, thành viên của Tổng Công ty Cao su Việt Nam - nay là Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam - VRG (tiền thân là Công ty Đầu tư & Phát triển Khu công nghiệp Hố Nai - được thành lập theo Quyết định số 3320/QĐ/BNN-TCCB ngày 23/7/2001 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn).
Ngày 23/5/2005, công ty tổ chức thành công đại hội đồng cổ đông và chuyển đổi thành công ty cổ phần với vốn điều lệ 50 tỷ đồng.
Ngày 31/12/2015, công ty được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chấp thuận hồ sơ đăng ký làm công ty đại chúng.
Hồi cuối năm 2015, VRG là cổ đông lớn nhất khi sở hữu 53,76% vốn điều lệ công ty. Sau đó, Hố Nai tăng vốn điều lệ lên 75 tỷ đồng thông qua hình thức phát hành ra công chúng.
Cuối năm 2016, cơ cấu cổ đông được tiết lộ: VRG giảm tỷ lệ nắm giữ xuống 35,84%; Công ty TNHH Đầu tư Giáo dục Trí Việt (7,78%), bà Phạm Thị Trung Hiếu (sở hữu 6,67%), bà Nguyễn Thị Minh Tâm (sở hữu 6,67%), Vũ Lan Phương (sở hữu 6,67%), Huỳnh Thanh Xuân (sở hữu 5,05%), 31,33% còn lại thuộc về các cổ đông khác.
Ngày 4/7/2017, công ty được Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam (VSD) cấp giấy chứng nhận đăng ký chứng khoán. Nhiều thay đổi về cổ đông đã diễn ra. Trong đó, đáng chú ý, trong năm 2020, VRG đã thoái toàn bộ vốn khỏi Hố Nai. Một số cổ đông quan trọng có thể kể đến như ông Huỳnh Đức Tấn (sở hữu 23,52% vốn), bà Dương Thị Kiều Anh (sở hữu 10,55% vốn), ông Lê Đức Quỳ (sở hữu 20,29% vốn), bà Nguyễn Thị Trang (sở hữu 15,26% vốn).
Đáng chú ý, 2020 là năm vốn Nhà nước đã hoàn toàn vắng bóng khỏi Hố Nai thì bước sang năm 2021, công ty hủy giao dịch trên thị trường chứng khoán Việt Nam và trở thành bí ẩn.
